مطلب حاضر فصل هفتم از درس «طراحی و تدوین طرح کسب و کار» Business Plan است که توسط دکتر حمزه خواستار تدریس شده است. برای دسترسی به سایر بخش‌های این درس به صفحه راهنمای درس مراجعه نمایید.
در این فصل، باید بازار خود را به درستی معرفی کنید. مهم است که داده‌های واقعی نشان دهید تا ثابت کنید تحقیقات بازار را با دقت انجام داده‌اید.
تحقیقات بازار محدود به کتابخانه و اینترنت نیست. وارد محیط واقعی کسب‌وکار شوید و تحقیقات را در کسب‌وکارهایی که مشابه شما هستند انجام دهید. اگر در بخش خدمات کار می‌کنید، تظاهر کنید که مشتری هستید و تا آنجا که می‌توانید با تأمین‌کنندگان خدمات ملاقات کنید. اگر می‌خواهید کافه باز کنید، به همه کافه‌ها در منطقه‌ای خود سر بزنید. خوشحال و کنجکاو باشید و بگویید که محصولات آن‌ها را دوست دارید و می‌خواهید بدانید تأمین‌کنندگان آن‌ها چه کسانی هستند. اگر می‌خواهید مغازه‌ای باز کنید، به مغازه‌های مشابه دقت کنید و بررسی کنید که چه کسانی آنجا خرید می‌کنند و آیا مشتریان با دست پر از آنجا خارج می‌شوند.
انجام تحقیقات به شما کمک می‌کند تا مختصات بازار را تعیین کنید. از جمله اینکه رقبا، سهم بازار، سهم بازار احتمالی، ثبات بازار، رشد بازار و موفقیت محصولات و خدمات در بازارهای دیگر را مشخص کنید. از منابع مستقل گروه سوم مانند روزنامه و مجلات، کتاب ها، گزارش تجاری، آمارهای دولتی و پژوهش‌های انجام شده، استفاده کنید.
در گام اول، بازار را توصیف کنید. تاریخچه و اطلاعاتی در مورد حجم ریالی بازار، روندهای جدید و موقعیت جاری در بازار فراهم کنید.
نقاط ضعف و قوت بازار
- نقاط قوت بازاریابی مانند منابع تبلیغاتی، آگاهی و پذیرش عمومی را شناسایی کنید.
- نقاط ضعف بازار مانند عدم پذیرش عمومی و کمبود درآمد سرانه را شناسایی کنید.
نکته: مخاطب هدف شما کیست؟
گروهی که به عنوان مشتری پایه خود معرفی می‌کنید هیچ‌وقت شامل "همه افراد"، "تمام مردان" یا "تمام زنان" نیست. مطمئن شوید که مشتریان خود را می‌شناسید و تصویر واضحی از اینکه چه کسانی و چرا از شما خرید می‌کنند ارائه کنید.
پروفایل مشتری
برای مشتریان (از جمله تصمیم‌گیرندگان) درآمد سالیانه، سن، جنسیت، خانواده، موقعیت جغرافیایی، حرفه، نگرش و غیره را مشخص کنید.
پروفایل مشتریان شما چیست؟ (جزئیاتی در مورد مشتریان خود ارائه کنید).
- اگر مشتری شما کسب‌وکار است: نوع کسب‌وکار، اندازه کسب‌وکار (درآمد سالیانه)، موقعیت جغرافیایی، تعداد کارکنان، ساختار کسب‌وکار (مشارکتی، مالکیت)، سال‌های فعالیت را مشخص کنید.
- اگر مشتریان شما افراد است: سن، درآمد، جنسیت، حرفه، تعداد افراد خانواده، فرهنگ و آموزش را مشخص کنید.
رقابت
همه رقبا را مشخص کنید. برنامه شرکت برای رقابت مؤثر و سهم بازار را تشریح کنید. نقاط قوت و ضعف رقبا را مشخص کنید و استراتژی خاص آن‌ها را نشان دهید. ساختار، نمودار و داده‌ها را برای حمایت از ایده‌های خود ارائه کنید.
رقبای شما چه کسانی هستند؟
- ---------------------------------
- ---------------------------------
- ---------------------------------
- ---------------------------------
- ---------------------------------
- ---------------------------------
چگونه رقبایتان محصولات و خدماتشان را ارتقا می‌دهند؟
- نقاط قوت و ضعف رقبایتان چیست؟
- استراتژی شما برای به دست آوردن مزیت از ضعف آن‌ها چیست؟
- تقریباً هر کدام از رقبا چه میزان از سهم بازار را در اختیار دارند؟
- مدت زمانی که در بازار هستند؟
- از نظر شما کدام استراتژی بازاریابی آن‌ها کارایی دارد؟
- تنوع محصولات و خدمات آن‌ها چگونه است؟
- چه معاملاتی را نسبت به رقبا از دست داده‌اید؟
|